Op dit moment krijgt de vader die een kind erkent, niet automatisch het gezag over dat kind. Ouders dienen dit apart aan te vragen via het gezagsregister. Ouders die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, hoeven dit niet. Van rechtswege hebben de ouders in dat geval het gezag.
De Eerste Kamer heeft op 22 maart 2022 een wetsvoorstel aangenomen. Hierdoor verkrijgen vaders automatisch het gezamenlijk gezag, bij de erkenning van hun kind. Op zijn vroegst, treedt deze nieuwe wet op 1 juli 2022 in werking.
Wat is de verandering?
Doordat deze wet is aangenomen, zullen de ouders die voor de geboorte de erkenning hebben geregeld, direct na de geboorte gezamenlijk gezag hebben over hun kind. Is deze erkenning na de geboorte pas geregeld? Dan geldt het gezag vanaf de erkenning.
Verschil erkenning en gezag
Bij Willems en Van Bladel merken wij dat er veel onduidelijkheid bestaat over de exacte definities van erkenning en gezag en het verschil tussen de twee.
Erkenning houdt in dat er een familierechtelijk betrekking ontstaat tussen de erkenner en het kind. Hierdoor worden deze onder andere elkaars erfgenamen.
Bij gezag gaat het over zeggenschap over de opvoeding en verzorging van en de juridische verantwoordelijkheid voor het kind. Wanneer je gezag hebt mag je meebeslissen over onder meer woonplaats, medische behandelingen, hulpverlening en bijvoorbeeld schoolkeuzes.
Je mag dus niet zomaar verhuizen, of op vakantie, als de ouders samen het gezag hebben. Als een ouder alleen het gezag heeft is deze toestemming niet nodig.
Wat zijn de uitzonderingen?
In gevallen waarin ouders niet samen tot erkenning zijn overgegaan geldt deze nieuwe hoofdregel van gezamenlijk gezag niet. Dan is deze tot stand gekomen met vervangende toestemming van de rechtbank. De moeder heeft dan alleen het gezag daar deze niet van rechtswege ontstaat.
Voor wie is dit van toepassing?
Enkel voor ouders die de erkenning hebben geregeld nadat deze wet in werking treedt. Dit zijn dus alleen de nieuwe gevallen.
Wat zijn de gevolgen?
Omdat ouders vaak denken dat het ouderlijk gezag is geregeld bij de erkenning, vergeten zij dit in sommige gevallen te regelen. Dit kan later tot problemen leiden, bijvoorbeeld als de ouders ruzie krijgen of zelfs uit elkaar gaan. Hierbij biedt de nieuwe wet een oplossing.
Toch heeft de nieuwe wet ook een keerzijde. Het aantal procedures bij de rechtbank kan ontzettend stijgen, wanneer ouders bij de geboorte van een kind gezamenlijk bepalen of zij het wenselijk achten dat de vader het kind erkent en daarmee automatisch het ouderlijk gezag krijgt. Wanneer ouders het hier dan niet over eens zijn en de moeder weigert erkenning door de vader, leidt dit vaker tot een juridisch conflict. De vader kan de rechtbank dan alsnog vragen om vervangende toestemming voor erkenning. In een dergelijk geval ontstaat er niet van rechtswege gezamenlijk gezag en heeft de moeder alleen het gezag.
Tevens voorzien wij ook nog een ander probleem. Wanneer een vader gezamenlijk gezag krijgt bij de erkenning van het kind, kan de moeder op enig moment vinden dat gezamenlijk ouderlijk gezag niet in het belang van het kind is. In dit geval moet zij een procedure starten om het eenhoofdig gezag te krijgen.
Kortom, de nieuwe wet lost een probleem op, maar creëert ook weer andere. Of dit dus een positieve ontwikkeling is, zal de tijd moeten uitwijzen.
Vragen over erkenning, gezag of de juridische afwikkeling ervan? Neem dan contact met ons op!
